Michał Legumina
Strategia Orange Polska - interpretacja własna
27 Lipca 2015
Orange Polska - dla inwestorów



Orange Polska

Logo Orange Orange jest liderem na polskim rynku telefonii stacjonarnej, internetu i transmisji danych. Jest jedynym operatorem, który oferuje kompleksowe rozwiązania telekomunikacyjne dostępne w całym kraju. Grupa posiada największą w Polsce infrastrukturę techniczną. Orange Polska należy do Orange SA, jednego z kluczowych operatorów w Europie.
Celem Orange Polska jest zapewnienie najwyższej satysfakcji klientom i atrakcyjnego zysku akcjonariuszom poprzez osiągnięcie pozycji najchętniej wybieranego dostawcy usług telekomunikacyjnych, multimedialnych i rozrywkowych, korzystającego z nowoczesnych technologii.



Dane finansowe

PLN 12,2 miliardów zysku
PLN 1,15 miliarda przepływów pieniężnych
PLN 1,8 miliarda nakładów inwestycyjnych
Cena akcji Orange Polska jest w tym roku dość stabilna i waha się między 8 a 10 PLN chociaż w okresie wakacyjnym wyraźnie spada.

ABV

Orange Polska na przestrzeni ostatnich lat zmieniła strukturę aktywów. Stopniowo wyprzedaje spółki luźno związane z podstawową działalnością przedsiębiorstwa. Ostatnio, w lutym 2014 roku za kwotę 367 mln PLN sprzedano Wirtualną Polskę. Uznano, iż nie należy ona do podstawowych aktywów. Wartość aktywów w ciągu pięciu lat stopniała do 22 miliardów PLN. Na giełdzie Orange Polska jest obecnie wyceniana na nieco ponad 10 miliardów PLN czyli ponad dwa razy mniej.

Łańcuch wartości Orange

Idea łańcucha wartości dodanej, sformułowana przez Michaela Portera, polega na założeniu, iż wszystkie działania przedsiębiorstwa powinny tworzyć wartość dodaną dla klientów. Wartość dodana dla klienta powinna bezpośrednio wpływać na wartość dodaną przedsiębiorstwa. Najczęściej firmy zaczynają rozważania na temat łańcucha wartości dodanej, gdy odbiór ich działań przez klientów pogarsza się. Kiedy firma widzi stały odpływ klientów do konkurencji, a fora internetowe przepełnione są opiniami niezadowolonych klientów, to czas, aby zrewidować swoje procesy i zrozumieć, jakie są powody takiego stanu rzeczy.
Odpływ klientów, zarówno jeśli chodzi o usługi stacjonarne, jak i mobilne, można było w Orange śmiało powiązać z pojawieniem się wojny cenowej wprowadzonej przez Netię i Play odpowiednio. Nie mogło to być jednak jedynym powodem. Głośne narzekania klientów na Neostradę i zasięg sieci komórkowej sugerowały, iż cała organizacja wymaga zmian.
Za pomocą żmudnego badania opinii klienta i mierzonego wskaźnika NPS Orange walczy obecnie o pozycję telekomunikacyjnego lidera obsługi klienta. Jeszcze kilka lat temu Telekomunikacja Polska wypadała bardzo słabo w tego typu badaniach.
Metodyczne podejście do tematu pozwoliło ustalić szereg koniecznych przemian.
  • zmiana marki: Niedawna zmiana marki wobec usług stacjonarnych (dawniej Telekomunikacja Polska) na Orange zauważalnie poprawiła wyniki NPS.
  • transformacja IT: Archaiczne środowiska IT i powolny proces wdrożeniowy spowalnia czas pojawiania się produktów na rynku.
  • tania marka: Orange nie zamierza wygrywać ceną, ale w bardzo konkurencyjnym środowisku wprowadziło pomocniczą markę NJU specjalnie do walki cenowej.
  • lepszy zasięg: Zakrojona na szeroką skalę modernizacja sieci oraz umowa z T-Mobile na połączenie zasięgu obu sieci poprawiła istotnie wygodę użytkowania usług mobilnych.
Orange Polska nie poprzestało na doskonałych wynikach wprowadzonych zmian. Tak duża organizacja będzie się zmieniać i optymalizować do końca swoich dni.

THE MYTH OF EXCELLENCE

Orange Polska pragnie umacniać się w pozycji lidera kluczowych segmentów rynku. Stara się dynamicznie odpowiadać na zmieniające się potrzeby klientów, odpowiednio do nich dostosowując swoje usługi.
We need someone we can trust and rely on to clarify our options, to simplify our choices, to allow us to feel satisfaction with our decisions.
Doskonała obsługa klienta i jakość świadczonych usług pozwala Orange pozycjonować się w ścisłej czołówce pod względem cen. Dla kontrastu, wprowadzona specjalnie by konkurować ceną, marka NJU, nie udaje marki premium. NJU pozycjonuje się jako najtańszy operator oczywiście kosztem jakości, obsługi czy zakresem usług. NJU może konkurować cenowo z najtańszymi na rynku propozycjami dzięki mobilnym kanałom sprzedaży i obsługi (brak prowizji). Co prawda pojawienie się na rynku NJU kanibalizuje ofertę Orange, jednak na pewno lepiej, aby klienci Orange przechodzili do NJU niż do Play.

Zasięg

modernizacja w Orange
Jednym z kluczowych czynników świadczących o sile operatora jest zasięg sieci i idąca za nim baza potencjalnych klientów. Orange Polska w ostatnich latach położyła nacisk na poprawę zasięgu i jakości połączeń. W ramach kampanii "lepszy zasięg" Orange modernizuje sieć mobilną w Polce:
  • 3,5 tysiąca nowych nadajników,
  • wyższa jakość usług głosowych i szybkiego internetu mobilnego,
  • większy zasięg sieci Orange w Polsce,
  • lepszy zasięg wewnątrz budynków.
Rok do roku wskaźniki zasięgu poprawiły się diametralnie. W strategii Orange znajduje się zwiększenie konkurencji z operatorami telewizji kablowych, którzy szczególnie w większych miastach dominują na rynku internetu stacjonarnego. Orange z usługą FTTH ma zamiar konkurować z największymi sieciami telewizji kablowych. W roku 2014 było to raptem 78 000 klientów, ale do końca roku 2015 internet w tej technologii ma już być dostępny dla 650 tysięcy klientów.

Obsługa klienta

W dobie tanich usług telekomunikacyjnych, z nielimitowanymi rozmowami do wszystkich sieci na poziomie 30 PLN, istotną rolę w walce o klienta odgrywa jakość obsługi. W 2014 roku Orange Polska skoncentrowało się na efektywności obsługi mierzonej za pomocą wskaźnika NPS. Rok do roku poprawił się on o 10 punktów procentowych. W poprawie wskaźników pomaga rozszerzenie zakresu obsługi poprzez udostępnienie klientom dodatkowych, nowoczesnych sposobów komunikacji z obsługą. 9 na 10 klientów wypróbowało alternatywnych kanałów w tym: Orange stale także dąży do zwiększenia wskaźnika FCR (first call resolution). Szybciej rozwiązana sprawa gwarantuje lepszy odbiór ze strony klienta.

Kanwas

Definiuje następujące kluczowe czynniki sukcesu(KSF):
  • cena: który operator może sobie pozwolić na wyższe ceny bez utraty klientów?
  • zasięg: który operator ma największe pokrycie sieciami obszaru Polski?
  • zakres usług/konwergencja: kompletność oferty - usługi głosowe, internet mobilny i stacjonarny, telewizja itp.,
  • obsługa klienta: możliwości kontaktu, jakość obsługi, szybkość reagowania na problemy,
  • partnerstwo: dodatkowy wachlarz usług pochodzący od partnerów biznesowych, np. bankowość, ubezpieczenia, energia,
  • jakość: niezawodność świadczonych usług,
  • prostota oferty: czy klient nie zginie w gąszczu propozycji?
  • efektywność kosztów: jak wygląda struktura kosztów korporacji?
Obecnie Orange prezentuje się na wykresie bardzo dobrze. Wprowadzona strategia na lata 2013-2015 ewidentnie się sprawdziła. Dotychczas wysokie ceny produktów Orange wydawały się być niczym niewytłumaczone. Francuska marka zdawała się bazować jedynie na rozpoznawalności wśród usług mobilnych oraz monopolu na arenie usług stacjonarnych. Zarówno ostra walka o klienta mobilnego, jak i szereg regulacji na rynku usług stacjonarnych spowodowały konieczność zmian. Można powiedzieć, że omówione w poprzednich sekcjach transformacje narysowały nowy kanwas.
W mojej ocenie Orange na tle konkurencji wypada słabo, przede wszystkim jeśli chodzi o poziom skomplikowania oferty. Oczywiście maksymalna ocena w zakresie usług to pozytywny aspekt i fakt, iż Orange ma szeroką ofertę nie powinien dziwić. Niestety w Orange nawet podstawowe usługi są dość mocno skomplikowane, a dodatkowo plany taryfowe bardzo często się zmieniają. Orange wprowadza też co chwilę nowe nazewnictwo, które nigdy nie jest kompatybilne wstecz. Pod tym względem oferta konkurencji wydaje się być po prostu lepsza. Mimo znacznych starań w kierunku cięcia kosztów i nawet specjalnie ku temu wprowadzona zmiana na stanowisku prezesa Orange Polska nie pozwala mi dać Orange chociażby przedostatniej lokaty, jeśli chodzi o zarządzanie kosztami. Nowy prezes faktycznie ma imponujące wyniki, w roku 2014 udało się:
  • zredukować zatrudnienie o 1875 pracowników,
  • uzgodnić dalszą redukcję o 1420 osób w 2015,
  • zredukować liczbę sklepów o 75,
  • obniżyć capex o 7% dzięki połączonej z T-Mobile modernizacji sieci,
  • uzyskać 85 mln PLN sprzedając nieużywane aktywa.
Niestety nadal Orange ma z czego schodzić. Utrzymuje np. wiele środowisk IT, co jest koszmarnie drogie. Obecnie obrana strategia ma jednak poprawić i te aspekty. Orange w najbliższych latach zamierza dokonać transformacji IT i co za tym idzie uprościć ofertę. Być może kanwas rysowany za 3 lata pozwoli Orange zdobyć maksymalne noty we wszystkich kluczowych aspektach.
Szczególnie ciekawy wydaje mi się aspekt partnerstwa. Obecnie strasznie modne się stało świadczenie przez operatorów usług bankowych (szczególnie przy możliwości płacenia telefonem komórkowym) czy energetycznych. Można śmiało oczekiwać, że w najbliższych latach ten trend się utrzyma, a nawet rozwinie. To, jak szybko operator potrafi pozyskiwać partnerów do kolejnych integracji, wydaje się kluczowe z perspektywy dominatora rynku. Koniec końców klient będzie chciał mieć wystawianą na koniec miesiąca jedną jedyną fakturę przez jednego dostawcę wszystkich podstawowych usług. Orange deklaruje w swej strategii chęć udziału w tym wyścigu. Czy go się jednak uda wygrać, skoro nawet w Orange klient dostaje obecnie 2 faktury, osobną za usługi mobilne i stacjonarne? :)

Audyt

Na bazie przeprowadzonej analizy rekomendowałbym 3 audyty:
  • audyt sojuszy strategicznych,
  • audyt produktywności,
  • audyt technologiczny
Warto na wstępie zauważyć, iż nie rekomenduję audytu finansowego. W firmie Orange sprawozdania finansowe są sporządzane regularnie i na najwyższym światowym poziomie. Sądzę, iż zarząd doskonale zdaje sobie sprawę z tego, jakie wskaźniki finansowe należy poprawiać, i mimo iż widać w danych finansowych regres zysków w ostatnich latach, to trzeba mieć na uwadze konkurencyjność obecnej oferty telekomunikacyjnej na rynku. Pozycja lidera rynku daje mi poczucie zaufania, że finansowo Orange się obroni.
Zdecydowanie skupiłbym się na audytach niefinansowych, które mogłyby pozwolić na poszukanie nowych rynków czy też na optymalizację istniejących. Audyt sojuszy strategicznych mógłby pozwolić na rekonesans istniejących sojuszy i znalezienie ewentualnie dodatkowych optymalizacji (np. T-Mobile i modernizacja sieci, MBank i usługi bankowe, PGE i energia). Przede wszystkim jednak moglibyśmy znaleźć nowych partnerów i dalej rozwijać pomysł rozszerzenia palety usług pod marką Orange.

Audyt produktywności mógłby skupić się na szybszym wdrażaniu nowych usług, zbadać sytuację środowiska IT. Przeprowadziłbym go pod kątem badania kosztów w Orange celem dalszych ich optymalizacji. Sprawdziłbym także, jak operacje poszczególnych departamentów mają się do globalnej strategii przedsiębiorstwa.

Audyt technologiczny jest w telekomunikacji wskazany na pewno. W dobie szybkiego internetu LTE oraz pojawiającej się inicjatywy "internet of things" należy przygotować się na nadchodzące wyzwania. Kto pierwszy w Polsce umieści kartę SIM w lodówce? Orange planuje zwiększać dostępność usługi szybkiego internetu stacjonarnego FTTH oraz mobilnego LTE. Jak można wykorzystać drzemiący w nich potencjał?

Podsumowanie

Orange Polska jest w mojej ocenie warta polecenia inwestorom. Jest obecnie niedoszacowana na giełdzie. Może się pochwalić doskonałymi wskaźnikami finansowymi, a także działającą strategią biznesową. Strategia Orange Polska w ostatnich latach przyniosła wiele dobrego, a kolejne lata mogą być jeszcze bardziej owocne.

Kontakt z autorem:

Zobacz więcej:

  • The Myth of Excellence: Why Great Companies Never Try to Be the Best at Everything
    [Fred Crawford, Ryan Mathews],
  • Competitive Advantage: Creating and Sustaining Superior Performance
    [Michael Porter]

Konkurencja w Polsce: